Với nhu cầu tiêu thụ năng lượng ngày một tăng cao, đặc biệt trong bối cảnh phát triển kinh tế mạnh mẽ, quyết tâm thực hiện chuyển dịch năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo và năng lượng mới không chỉ làm tăng sản lượng điện mà còn góp phần quan trọng trong việc thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26 về phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Quyết tâm này được thể hiện mạnh mẽ tại nhiều văn bản như: Luật Điện lực Số. 61/2024/QH15, Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/05/2023 phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (“Quy hoạch điện VIII”), Quyết định số 893/QĐ-TTg ngày 26/07/2023 phê duyệt Quy hoạch năng lượng quốc gia… 

Trong nhiều năm qua, các dự án năng lượng tái tạo như dự án điện mặt trời, dự án điện gió, … cũng đã phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, chính sự phát triển nhanh trong khi cơ sở hạ tầng chưa đủ đáp ứng đã tạo ra áp lực lớn cho lưới điện hiện có. Ngoài ra, sự gián đoạn của năng lượng tái tạo do ảnh hưởng của thời tiết và điều kiện tự nhiên khác cũng đặt ra vấn đề về việc lưu trữ điện năng lượng tái tạo. Năng lượng mới được sản xuất từ hydrogen xanh, amoniac xanh và/hoặc dạng năng lượng mới khác có thể giải quyết vấn đề này bằng cách lưu trữ điện năng lượng tái tạo dư thừa và giải phóng vào lưới điện khi cần thiết, giúp cân bằng cung - cầu, giảm thiểu rủi ro quá tải lưới điện và tăng tính linh hoạt cho hệ thống năng lượng. 

Theo đó, tại Quy hoạch điện VIII, Chính phủ định hướng phát triển mạnh điện gió ngoài khơi kết hợp với các loại hình năng lượng tái tạo khác (điện mặt trời, điện gió trên bờ, ...) để sản xuất năng lượng mới phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Các nguồn điện năng lượng tái tạo sản xuất năng lượng mới phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu được ưu tiên/cho phép phát triển không giới hạn trên cơ sở bảo đảm an ninh quốc phòng, an ninh năng lượng và mang lại hiệu quả kinh tế cao, trở thành một ngành kinh tế mới của đất nước. 

Dựa trên định hướng này, ngày 03/03/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 58/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Điện Lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới. Khoản 1 Điều 6 của Nghị định này quy định rằng các dự án điện năng lượng mới được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ quy định tại khoản 2 Điều 23 Luật Điện lực khi đáp ứng các điều kiện dưới đây:

• Dự án điện năng lượng mới được sản xuất từ 100% hydrogen xanh hoặc 100% amoniac xanh hoặc 100% hỗn hợp của hydrogen xanh và amoniac xanh;
• Dự án cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia;
• Dự án đầu tiên cho từng loại hình điện năng lượng mới.

Các dự án điện năng lượng mới nếu đáp ứng các điều kiện trên sẽ được hưởng các cơ chế ưu đãi như sau¹:

(i) Miễn tiền sử dụng khu vực biển trong thời gian xây dựng cơ bản nhưng không quá 03 năm tính từ ngày khởi công xây dựng. 

Giảm 50% tiền sử dụng khu vực biển trong thời hạn 09 năm sau thời gian được miễn của thời gian xây dựng cơ bản;

(ii) Miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản nhưng không quá 03 năm tính từ ngày khởi công xây dựng. 

Sau thời gian được miễn của thời gian xây dựng cơ bản, việc miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được thực hiện theo quy định pháp luật về đầu tư và đất đai;

(iii) Sản lượng điện hợp đồng tối thiếu dài hạn là 70% trong thời hạn trả nợ gốc vốn vay nhưng không quá 12 năm, trừ trường hợp nhà đầu tư và bên mua điện có thỏa thuận khác. 

Không áp dụng cơ chế này trong trường hợp dự án không phát được sản lượng tối thiểu cam kết do nguyên nhân từ phía dự án hoặc do nhu cầu của phụ tải hoặc điều kiện kỹ thuật của hệ thống điện không tiêu thụ được hết sản lượng;

(iv) Sau thời hạn quy định tại điểm (i), (iii) nêu trên, việc áp dụng các cơ chế ưu đãi thực hiện theo quy định pháp luật tại thời điểm chấm dứt thời hạn.

Như vậy, với tiềm năng dồi dào của một lĩnh vực còn non trẻ cùng các chính sách ưu đãi hấp dẫn từ Nhà nước, các dự án điện năng lượng mới hứa hẹn sẽ là mảnh đất màu mỡ, mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Lưu ý: Bản tin này chỉ mang tính chất cập nhật chung và không phải là ý kiến tư vấn của chúng tôi cho một trường hợp cụ thể, tổ chức hoặc bất kỳ cá nhân nào. Nếu quý vị cần thêm thông tin về vấn đề này hoặc sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ chúng tôi cho trường hợp cụ thể của mình, vui lòng liên hệ với chúng tôi.

1. [Khoản 2 Điều 6 Nghị định số 58/2025/NĐ-CP]↩

Dentons Luật Việt xin ghi nhận và cảm ơn sự đóng góp của Luật sư Tập sự Giang Nguyễn trong bài viết này.